ห้องเรียนคุณภาพ คิดเชิงบวกโรงเรียนของรัฐมีมานานแล้วแต่ลงไปในการปฏิบัติยังไม่ได้ แต่พอมาดูของลำปลายมาศพัฒนาทึ่งมากในส่วนที่ท่านลงสู่การปฏิบัติ อยากถามว่าเราโรงเรียนรัฐอยากไปเริ่มต้นเหมือนที่นี้จะเริ่มอย่างไร ?

(ถามโดย  :  ครูและบุคคลทั่วไป)

ครูใหญ่ตอบ  :  ให้เข้าใจชีวิต  บางที่เราอาจจะใช้เวลาตลอดชีวิตก็ได้แต่เราก็ยังไม่เข้าใจชีวิต  แต่ถ้าเมื่อไหร่ก็ตามที่เรารู้ว่าเรามีชีวิตเพื่ออะไร  เราจำเป็นต้องตายนะ   เรารู้ว่าเรามีความหมาย  ถ้าเราเข้าใจชีวิตเราจะมองเห็นชีวิตเขาด้วย  เพราะว่าสุดท้ายรู้ไหมว่าเป้าหมายสูงสุดของชีวิตแต่ละคนจะเหมือนกันคือหาความสุข  แต่วิธีการหาความสุขของเราอ้อมไกล  โดยการพยายามตั้งใจเรียนให้เก่งสอบได้อันดับต้นๆ เข้าเรียนมหาลัยดังๆ เรียนคณะดีๆ แล้วได้งานที่ยอดเยี่ยม  ได้เงินเดือนสูงๆ มีทรัพย์สินเยอะๆ เพราะหวังว่าสิ่งเหล่านั้นจะทำให้เรามีความสุข  แต่สุดท้ายเชื่อไหมครับว่าคนที่ล้วงลงในกระเป๋าแล้วมีเงินเป็นปึกอาจจะไม่มีความสุขเท่าเราก็ได้  ถ้าเราเข้าใจตรงนี้เราจะมองเห็นชีวิตของแต่ละคนเด็กๆ ที่อยู่กับเรา  ผมดูหนังเรื่องหนึ่ง  เป็นเรื่องราวของอัจฉริยะคนหนึ่งเก่งทางคณิตศาสตร์มาก  แต่ไม่สามารถแสดงความเก่งนั้นออกมา  เขารับจ้างเป็นภารโรงในมหาลัย  มีอาจารย์คณิตศาสตร์ในมหาลัยได้รางวัลโนเบล  แล้วเขาก็เขียนโจทย์คณิตศาสตร์ให้นักศึกษาที่เรียนกับเขา  โจทย์ข้อนั้นไม่มีนักศึกษาคนใดทำได้เลยแต่ภารโรงคนนี้ทำได้  แต่เข้าจะปกปิดตัวเองไม่บอกใคร  อาจารย์ท่านนั้นก็สืบรู้ว่าคือใคร  แต่รู้ไหมว่าสิ่งที่เขาทำคืออะไรทุกครั้งที่มีคนเข้าไปหาเขาเขาจะปฏิเสธก่อน  มีคนเสนอสิ่งดีให้อาจารย์ท่านนี้เสนอสิ่งดีให้มาเรียนกับเขา  มีคนเสนองานให้เขาก็ปฏิเสธ  มีผู้หญิงมารักเขาก็ปฏิเสธก่อน  แต่ในเรื่องนั้นผู้ชายคนนี้ถูกทำร้ายตอนเด็กๆ ด้วยพ่อเลี้ยง  วิธีทำร้ายของพ่อเลี้ยงพอเมามาก็จะวางของไว้บนโต๊ะ  มีประแจปากตาย  ไม้เรียว  เข็มขัด  ให้เขาเลือกว่าจะถูกทำโทษด้วยสิ่งใด  ทุกครั้งเขาจะเลือกประแจปากตาย  สิ่งที่เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติเมื่อเขาโตขึ้นคือ  เขาจะปฏิเสธคน  ปฏิเสธทุกสิ่งทุกอย่างรอบตัวเขาเพื่อปกป้องพื้นที่ปลอดภัยนั้นเอง  นั้นหมายความว่าความสามารถศักยภาพที่พิเศษของเขาไม่ได้ถูกใช้เลย  ไม่มีความหมายเลยเพราะ  การมีชีวิตของเขาคือการปกป้องพื้นที่ส่วนตัว  เป้าหมายของเขาไม่ได้อยู่ที่ความเลิศเลอ  เด็กที่มาอยู่กับเราทุกคนเชื่อไหมว่าเขาไม่ได้อยากมา  ทั้งหมดไม่ได้อยากมา  แต่ด้วยระบบบังคับให้เขามา  ด้วยเงื่อนไขความคาดหวังบังคับให้เขามา  เมื่อเขาไม่ได้อยากมากับเรา  สิ่งที่เราทำกับเขา  กลับทำอยู่บนพื้นฐานที่เราต้องการอีกครั้งหนึ่ง  โดยที่ไม่เคยสนใจเลยว่าเขาจะมีความรู้สึกนึกคิดยังไง  โดยมีความฝันความปรารถนายังไง  พอเราหวังอะไรเราก็ใส่เข้าไปด้วยวิธีการของเรา  กลายเป็นว่าวิธีปฏิบัติของเรากับเขาไม่ได้ตรงกัน  ความทุกข์เกิดขึ้นคนประสบผลสำเร็จก็มีน้อย  น้อยลง  กลายเป็นทำร้ายเขามากขึ้น  วิธีที่ทำได้ที่จริงง่ายมากเลยไม่ต้องใช้เครื่องมือหรือไม่ต้องไปอบรมที่ไหนเพราะมันอยู่ในใจเราทุกคนอยู่แล้ว  ให้ทุกคนมีคุณค่าสมกับที่เขาเป็นมนุษย์เท่าเทียมกับเรา  ถ้าสามารถให้เด็กทุกคนรู้สึกได้ว่าเขามีคุณค่าความเป็นมนุษย์เท่ากับเรานั้นท่าทำได้ยอดเยี่ยมมาก